Liệu Pháp Mùi Hương (Aromatherapy) Và Những Điều Có Thể Bạn Chưa Biết

Liệu pháp mùi hương được coi là cả một nghệ thuật và khoa học. Gần đây, liệu pháp mùi hương đã được công nhận nhiều hơn trong các lĩnh vực khoa học và y học. Hôm nay, hãy cùng Himalaya tham khảo bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về liệu pháp này nha.

Liệu pháp mùi hương là gì?

Liệu pháp mùi hương hay còn gọi là liệu pháp tinh dầu là một phương pháp chữa bệnh toàn diện, sử dụng chiết xuất thực vật tự nhiên để tăng cường tinh thần và sức khỏe. Liệu pháp sử dụng tinh dầu thơm có tác dụng chữa bệnh để cải thiện sức khỏe của cơ thể và tâm trí. Nó tăng cường cả sức khỏe thể chất và cảm xúc.

Liệu pháp mùi hương đã tồn tại từ bao giờ?

Con người đã sử dụng liệu pháp mùi hương trong hàng ngàn năm. Các nền văn hóa cổ đại ở Trung Quốc, Ấn Độ, Ai Cập và các nơi khác kết hợp các thành phần thực vật thơm trong nhựa, dầu thơm và dầu. Những chất tự nhiên này đã được sử dụng cho mục đích y tế và tôn giáo, được biết là có lợi ích cả về thể chất và tâm lý.

Chưng cất tinh dầu được quy cho người Ba Tư trong thế kỷ thứ 10, mặc dù thực tế có thể đã được sử dụng trong một thời gian dài trước đó. Thông tin về chưng cất tinh dầu được công bố vào thế kỷ 16 tại Đức. Các bác sĩ Pháp vào thế kỷ 19 đã nhận ra tiềm năng của tinh dầu trong điều trị bệnh.

Các bác sĩ y khoa đã trở nên thành lập hơn trong thế kỷ 19 và tập trung vào việc sử dụng thuốc hóa học. Tuy nhiên, các bác sĩ Pháp và Đức vẫn công nhận vai trò của thực vật tự nhiên trong điều trị bệnh.

Thuật ngữ "liệu pháp mùi hương" được đặt ra bởi một chuyên gia nước hoa và nhà hóa học người Pháp Rene-Maurice Gattefosse trong một cuốn sách ông viết về chủ đề được xuất bản năm 1937. Trước đây ông đã phát hiện ra khả năng chữa bệnh của hoa oải hương trong điều trị bỏng. Cuốn sách nói về việc sử dụng các loại tinh dầu trong điều trị các điều kiện y tế.

Tác dụng của Liệu pháp mùi hương?

Aromatherapy là một phương pháp trị liệu hoặc phòng chống bệnh tật bằng tinh dầu thiên nhiên. Thông qua hương thơm hay sử dụng trực tiếp, tinh dầu có thể giảm đau cho cơ thể, giảm sự hồi hộp, stress, hạ huyết áp, chống mất ngủ, giảm rụng tóc và ngứa ngáy do eczema gây ra.

Ngoài ra, một số tinh dầu thiên nhiên còn có thể tăng khả năng ghi nhớ trong một thời gian ngắn, tăng cường sức khỏe và làm cơ thể thư giãn. Có hai cách để tinh dầu phát huy tác dụng: Một là tác động trực tiếp lên hệ viền của não thông qua khứu giác và làm thay đổi huyết áp, nhịp tim cũng như các hoạt động khác của cơ thể. Tác động thứ hai là tác động dược lý (giống như thuốc) lên cơ thể nhằm giúp cơ thể tự sản sinh những chất làm giảm đau.

Tác động của tinh dầu thiên nhiên lên cơ thể là một chủ đề gây nhiều tranh cãi vì cách hoạt động của nó không rõ ràng và khó chứng minh. Tuy nhiên, các kết quả lâm sàng vẫn cho thấy hiệu quả của một số tinh dầu khi được phối hợp với các phương pháp chữa bệnh khác. Ví dụ, khi phối hợp tinh dầu vào dung dịch dầu dùng để massage, kết quả sẽ là một sự thư giãn sâu hơn so với massage mà không có tinh dầu. Có thể nói, tinh dầu thiên nhiên không trực tiếp chữa lành bệnh nhưng có thể giúp cơ thể tìm đường để tự chữa bệnh và làm tăng hệ miễn nhiễm.

Ngày nay, mặc dù liệu pháp mùi hương đã trở nên thông dụng hơn nhưng không vì lẽ đó mà giá cả của tinh dầu rẻ đi. Để sản xuất ra tinh dầu là một quá trình chưng cất công phu và tốn rất nhiều nguyên liệu. Tinh dầu hoa hồng Bulgari được coi là một trong những loại tinh dầu đắt nhất thế giới. Để chưng cất được 1 pound tinh dầu (khoảng 454g), ta cần 4 tấn cánh hoa hồng! Mỗi giọt tinh dầu hoa hồng Bulgari này chứa đến 30 hoa hồng.

Ngoài sử dụng tinh dầu thiên nhiên, chúng ta còn có thể sử dụng mùi hương tuyệt đối, là những chiết xuất từ thiên nhiên thông qua dung môi cồn. Bạn thường thấy những chai xịt khoáng có mùi thơm của hoa oải hương, cúc La Mã hoặc nước hoa hồng (hydrosol). Chúng chính là nguồn nước được dùng để chưng cất tinh dầu. Hydrosol có giá thành rẻ hơn tinh dầu rất nhiều nhưng tác dụng trị liệu không hề thua kém. Ngoài ra, các loại hoa và thảo dược còn có thể được chưng cất chung với nhau để tạo nên một hỗn hợp dầu có tính trị liệu cao.

Các cách sử dụng tinh dầu thiên nhiên

Có ba cách chính để sử dụng tinh dầu thiên nhiên. Cách thông thường nhất là thoa trực tiếp trên da thông qua các loại dầu và lotion không mùi. Các loại dầu không mùi, còn gọi là dầu nền, có tác dụng giữ ẩm và giúp pha loãng tinh dầu.

Hít thở tinh dầu chính là phương pháp thứ hai để trị liệu theo phương pháp mùi hương. Bạn có thể bỏ một vài giọt tinh dầu tràm hoặc khuynh diệp vào nồi nước nhỏ để hít thở khi bị cảm. Nồi nước xông của dân gian Việt Nam cũng chính là một cách trị liệu theo phương pháp mùi hương. Khi hít thở tinh dầu, các biểu hiện của bệnh cảm như nghẹt mũi, khó thở, ho… sẽ giảm đi rất nhiều.

Cuối cùng, cách khuếch tán tinh dầu với nước bằng máy xông tinh dầu để tạo mùi thơm cho căn phòng cũng là một cách để chúng ta thưởng thức những điều tốt đẹp từ tinh dầu. Một ít tinh dầu gừng, sả, chanh hòa với nước và đốt trên nến sẽ giúp bạn thư giãn như đang ở trong spa. Ngoài ra, cách đốt tinh dầu này còn giúp làm thanh lọc không khí. Dầu trầm hương hoặc dầu cây xô thơm (sage) được nhiều phong tục tập quán tin rằng có khả năng xua đuổi đi những điều xấu và đem đến những điều lành cho nơi mà bạn ở.

Gợi ý các loại tinh dầu thường được sử dụng trong liệu pháp mùi hương

Tinh dầu của các quả thuộc họ cam quýt như chanh, cam, bưởi, quýt được coi là có khả năng giúp bạn cảm thấy yêu đời hơn và giảm stress. Nghiên cứu của Đại học Tiểu bang Ohio cho thấy hương thơm của tinh dầu chanh giúp chúng ta vui vẻ hơn và giúp thư giãn tốt hơn. Mỗi loại tinh dầu có một loạt các đặc tính, công dụng và tác dụng chữa bệnh độc đáo.

Tuy nhiên, tinh dầu thuộc họ cam quýt thường làm cho da trở nên nhạy cảm hơn khi ra nắng. Vì thế, bạn nên sử dụng với liều lượng nhỏ và tránh tiếp xúc trực tiếp lên da cũng như cần pha với chất nền như dầu dừa, dầu jojoba, dầu hạnh nhân. 

Tinh dầu bạc hà được coi là có thể giúp bạn tỉnh táo hơn. Tinh dầu bạc hà cũng có thể làm dịu và chống khuẩn cho các vết trầy xước ngoài da cũng như các vết kiến hay côn trùng cắn, đặc biệt được mẹ bỉm sữa sau sinh sử dụng thường xuyên cho cả mẹ và bé.

Tinh dầu oải hương và hoa lài thường được dùng để giảm stress, giảm hồi hộp và giảm trầm cảm. Đặc biệt, đối với những ai hay gặp chứng mất ngủ, xoa một ít tinh dầu oải hương lên tai, thái dương và cổ tay sẽ giúp cho giấc ngủ đến dễ dàng hơn.

Nếu bạn yêu thích những mùi hương quyến rũ, tinh dầu hoa hồng và ylang-ylang sẽ giúp bạn cảm thấy nữ tính hơn. Thực tế, trong lịch sử sản xuất nước hoa, hai loại tinh dầu này thường được sử dụng rất nhiều để làm tăng sự ngọt ngào và gợi cảm của mùi hương.

Cuối cùng, không thể nào không đề cập đến tinh dầu vanilla. Mặc dù đây là một vị rất quen thuộc trong bánh ngọt nhưng mùi vanilla chính là một mùi hương mang tính gợi mở nhất. Chính vì lẽ đó mà phòng mạch của các bác sĩ tâm lý luôn có mùi vanilla chăng?

Liệu pháp mùi hương, mặc dù còn nhiều tranh cãi về tác dụng, luôn được ghi nhận là có khả năng giúp cơ thể thư giãn và tăng sức đề kháng. Khi mua tinh dầu, bạn nên lưu ý về độ tinh khiết cũng như nguồn gốc của chúng. Một số tinh dầu giá rẻ có thể không phải là trích ly từ thiên nhiên hoặc có sự pha trộn với các tinh dầu nhân tạo. Ngoài ra, phụ nữ có thai hoặc có bệnh như cao huyết áp hoặc bệnh da liễu nên nghiên cứu kỹ về các thành phần tinh dầu trước khi sử dụng để an toàn cho sức khỏe của mình và thai nhi.